Minggu, 15 Maret 2020

SAJAK

SAJAK




HARTI SAJAK
Sajak nya eta salah sahiji karya sastra Sunda anu direka dina wangun basa ugeran (puisi). Sanajan ditulis dina wangun ugeran, tetela sajak mah teu pati kauger ku patokan-patokan jumlah engang (suku kata) saban padalisan (baris) jeung jumlah padalisan dina saban pada (bait)seperti  dina pupuh atawa sisindiran.

UNSUR-UNSUR SAJAK
Sajak teh mangrupa ungkara pikiran, rasa, eungj gagasan pangaran nu diteupikeun pikeun ngagambarkeun hiji pasualan. Eta pasualan teh asalna bisa tina kanyataan kahirupan sapopoe, bisa oge ukur rekacipta pangarang sabada ngaliwatan proses imajinasi jeung kontemplasi, anu satuluyna dijanggelekkeun dina wangun rakitan basa anu endah. Eta unsur-unsur diantarana:
a.       Adegan Lahir
 Adegan lahir nya eta unsur fisik sajak di sawang tina wangunna. Nu kaasup kana adegan lahir sajak, diantarana:
1.      Wangun Sajak (Tipografi): Sajak teh ditulisna beda-beda, upamana wae aya nu sapada, dua pada, 
                                                  jeung saterusna.
2.      Pilihan Kecap (Diksi): Sajak nu alus teh gumantung kana kecap-kecap anu dipake ku panyajakna.
3.      Citraan (Imaji): Citraan atawa imaji teh nya eta pangaruh kecap ka nu maca sajak.
4.     Gaya Basa (Figuratif): Gaya asa dina sajak teh bias ngabalukarkeun ayana harti konotatif.
5.   Purwakanti: Padekeutna sora kecap boh di awal, di tengah, atawa di tungtung ungkara kalimah.

b.      Adegan Batin
Adegan batin sajak mah teu katembong langsung, tapi kudu diteuleuman atawa dirasakeun. Carana bias dibaca sabaraha balikan atawa disungsi kumaha eusi atawa maksudna.
1.         Jejer (Sense)
        Jejer teh pokok pikiran anu aya dina sajak. Jejer atawa tema teh 
        gagasan poko anu rek diteupikeun ku panyajak ka nu maca. 
2.         Rasa (Feeling)
        Rasa teh ngajiwaan eusi sajak. Rasa dina sajak bisa kapanggih 
        sabada maca.
3.         Wirahma (Tone)
        Nada teh sikep panyajak ka nu maca. Tina sikep panyajak 
        ngabalukarkeun ayana suasana nu  karasa ku nu maca.
4.        Amanat (Intention)
       Amanat teh pesen panyajak anu karasa ku nu maca sajak. Hartina 
      urang dibere kabebasan pikeun nangtukeun amanat tina hiji sajak.
     WANDA SAJAK EPIK JEUNG LIRIK
      A. Sajak Epik
           Sajak epik teh sajak anu sifatna ngalalakonankeun,
n         ngadadarkeun atawa nyaritakeun. Ku lantaran kitu, sajak epik mah biasana panjang. Ku lantaran         sifatna ngalalakonan, dina sajak epik mah bakal kanyahoan saha tokohna, naon ketakna,jeung             kumaha pamustunganana.   
          
      B. Sajak Lirik
           Beda jeung sajak epik anu ngalalakonan, sajak lirik mah henteu ngalalakonan. 
       
       Pek hidep baca puisi di handap:
TANAH SUNDA
Karya : Ajip Rosidi
Héjo pagunungan
Paul lautan
Héjo
Paul
Langit na haté kuring
Masing dimana kuring nangtung
Masing kamana kuring leumpang
Tanah lémbok tempak bumetah
Angin nyeot nyiuman tarang
Masing dimana anjeun nunjuk
Masing iraha anjeun cumeluk
Kuring moal mumpang , kuring rék datang
Neueulkeun tarang , neueulkeun jantung
Kuring tungtung teteupan
Kuring tungtung
Teteupan
Tuntung bedil
Ngincer dada
Kuring geus nyaksian getih ngabayah
Getih maranehna nu mikacinta anjeun
Kuring geus nyaksian panon carelong tanggah
Jasadnu ruksak ngalungsar na dada anjeun
Héjo pagunungan , paul lautan
Taya kamarasan ngan katugenahan
Héjo pagunungan , paul lautan
Taya katengtreman , ngan ancaman !

Pek hidep regepkeun cara maca sajak dina https://niindri.blogspot.com/2020/03/sajak-tanah-sunda-ajip-rosidi-arini.html





     referensi:
     https://pjjsmkn1padaherang.blogspot.com/
      https://hafidlotulfa.wordpress.com/


h





Tidak ada komentar:

Posting Komentar